💧 Các Loại Phụ Gia Chống Tạo Bọt Và Cách Chọn Phù Hợp Cho Hệ Nhũ Tương


🔹 1. Vì sao cần phụ gia chống tạo bọt?

Trong quá trình pha chế, khuấy trộn hoặc bơm tuần hoàn, bọt khí thường hình thành do:

  • Chất hoạt động bề mặt có trong công thức.

  • Khuấy tốc độ cao, đặc biệt trong nhũ tương và sơn nước.

  • Chênh áp suất hoặc nhiệt độ trong quá trình sản xuất.

Bọt không chỉ gây mất thẩm mỹ bề mặt màng sơn, mà còn:

  • Làm giảm độ phủ và độ bóng.

  • Gây lỗi khi đổ khuôn, đóng gói.

  • Ảnh hưởng đến độ nhớt và khả năng ổn định của hệ nhũ tương.

👉 Giải pháp là sử dụng phụ gia chống tạo bọt (Antifoam / Defoamer) để loại bỏ hoặc ngăn chặn bọt khí hình thành.


⚗️ 2. Phân loại các loại phụ gia chống tạo bọt

Nhóm hóa học Đặc điểm chính Ứng dụng tiêu biểu
Silicone Defoamer Hiệu quả mạnh, giảm bọt nhanh, dùng ở lượng thấp Sơn, nhũ tương, dầu công nghiệp
Mineral Oil-based Defoamer Hiệu quả tốt, giá rẻ, dễ pha vào hệ dung môi Dầu, mực in, sơn dung môi
Polyether / EO–PO Defoamer Hiệu quả cao trong hệ nước, không gây vết Nhũ tương acrylic, chất tẩy rửa, sơn nước
Silicone-free Defoamer Không gây khuyết tật màng, phù hợp hệ trong suốt Sơn PU, sơn bóng, keo dán
Emulsion Defoamer (Silicone Emulsion) Dễ phân tán, hiệu quả ổn định, dùng cho pha nước Sơn, mực in, chất tẩy rửa, dầu cắt gọt

🧪 3. Cơ chế hoạt động của chất chống tạo bọt

Phụ gia chống tạo bọt hoạt động theo 2 cơ chế:

  1. Phá vỡ bọt hiện có (Defoaming): Làm mỏng màng khí – chất lỏng, khiến bọt vỡ nhanh.

  2. Ngăn tạo bọt mới (Antifoaming): Hạn chế hình thành bọt nhờ giảm sức căng bề mặt.

Một chất chống tạo bọt tốt phải:

  • Không gây vết mắt cá trên màng sơn.

  • Tương thích cao với hệ phân tán.

  • Ổn định lâu dài, không tách lớp.

  • Hiệu quả ở nhiệt độ và pH rộng.


🧴 4. Cách chọn chất chống tạo bọt cho hệ nhũ tương

Khi lựa chọn phụ gia chống tạo bọt, cần xét đến:

  • Loại nhũ tương: acrylic, styrene-acrylic, polyurethane, epoxy,…

  • Hàm lượng chất hoạt động bề mặt: càng cao → càng dễ sinh bọt.

  • Độ nhớt hệ: hệ càng nhớt → chọn defoamer có khả năng lan mạnh.

  • Tính trong suốt của sản phẩm: hệ trong suốt → nên dùng silicone-free.

  • Giai đoạn thêm: chia làm hai – defoamer “đầu mẻ” (giảm bọt khuấy trộn) và “cuối mẻ” (ổn định chống tạo bọt dài hạn).


🏭 5. Các thương hiệu phụ gia chống tạo bọt nổi tiếng

Hãng sản xuất Dòng sản phẩm tiêu biểu Đặc tính nổi bật
Evonik (Tego) Tego Foamex, Tego Airex Hiệu quả cao, dùng cho sơn nước, PU, epoxy
BYK-Chemie BYK-024, BYK-028, BYK-141 Phổ biến trong sơn nước và mực in
Dow Dowsil 1400, Dowsil 65 Hiệu quả cao trong hệ silicone
Wacker Silfoam SE series Ổn định, dễ phân tán trong hệ nước
Momentive SAG, Silwet Series Chống bọt mạnh, dùng trong dầu và nhũ tương
BASF Foamaster, Dehydran Dễ dùng, không ảnh hưởng độ bóng
Shin-Etsu, Lotte, Croda Nhiều dòng defoamer thân thiện môi trường Tối ưu cho chất tẩy, sơn và keo dán

🌿 6. Xu hướng hiện nay

  • Không chứa silicone (silicone-free) để tránh khuyết tật màng.

  • Thân thiện môi trường, không VOC, không APEO.

  • Sử dụng defoamer gốc sinh học (vegetable oil / ester) trong sản phẩm xanh.

Viết bình luận